Францыск Скарына

[Скрыть] Регистрационный номер 0401149 выдан для произведения:
Паэма.

Ішоў, ляцеў па бездаражы,
Душа малілася вякам,
Трымаў пад сэрцам іскру божую,
Навук не выпіты бальзам.

Бывай дзяцінства, родны Полацк,
Купецкі дом і талака!
А заплечыма кніжны ранец,
І мары руса - юнака.

Навукі прыстань горад Кракаў,
Універсітэт, прыёмны двор,
Бурліць, не толькі ад палякаў,
Быўмоцны русічаў напор.

Із Ліды, Міра,Слуцка, Гродна,
Малых літоўскіх гарадоў,
Еўропа дыбіла паходных
Свабоду вырваць з кайданоў,

З ярма царквы іфеадалаў,
Ў эпоху носьбітаў надзей,
На рубяжах нябачнай далі
І новых воінскіх падзей.

Скарына з боем паступае
На філасофскі факультэт,
- Навука,ў сэнсе вырашае,
- З′яўляць народу ведаў змест!

Вучоны Міхал Уладзіслаўскі
І Ян Глагоўскі, як сябры,
Казалі,- Гэта ня падказка,
Сябе ў навуцы ты ствары!

Прадметна паказалі хлопцу
Станок друкарны недарма
І як працуе расказалі
Глыбокай ноччу да відна.

Вучобу скончыў, ходзіць чынна,
У рангу Бакалаўр навук,
Юнак із Полацка, - Скарына,
Ня кіне мантыю, сюрдут.

Упарта рухаецца далей,
Душой адчуў свабоды дух,
Навука спорыць з ім на маршы, -
Ён Доктар свабодных навук!

Адказны ў зносінах з сябрамі,
Як прыклад, - Павел Русіч,
Украінец, - не знік з гадамі,
І быў, як брат, Скарыны, мусіць.

Свяцілам быў для іх Капернік
Вялікі польскі навуковец,
Ён астраном і прапаведнік,-
Царква лічыла, – вольнадумец.

*******
Ляціць упарта над Касцёлам
Ланцуг знаёмы жураўлёў,
Да дому, да гнязда, к азёрам,
У Літву, на Русь, у сінь бароў.

І ў крыку мігатліваезграі
Ён слухаў, пачуў свой народ,
Прыгнечаных у смутку, адчаі,
Іх кліч, - Ратуйце Веру, народ!

Культуру, уклад беларускі,
Прыгожую мову славян.
Народ беларускі,расейскі
Безлекараў гібне ад ран!

Аб гэтым ведаў Францыск,
І вырашыў, трэба лячыць!
Як лекар, ён практыку грыз,
Тэорыя ў думках кіпіць.

Глабальна яго розум шукае
Вытокі хвароб у хворых,
Лячэнне напрамкі мае,
Адзінгалоўны з многіх.

У Італіі, на поўдні Еўропы,
Ён хоча сябе паказаць,
Навуку, вышэйшай пробы,
На практыцы як прымяняць…

Калегія універсітэта
Публічна экзамен вяла,
Свае становішча з бляскам
Адолеў, даказаў Скарына.

Узалу не чуласягулу,
Адказы зрушвалі камень,
Навукоўцам, эліце Падуі
Спадабаўся русіч, экзамен.

Два дні на пытанні калегіі
Адказваў навуковец з Полацка.
Адзначаны вялікім прывілеем
Не плаціць за экзамены золатам.

У прысутнасці навукоўцаў, шляхты,
Духавенства, воінства ў чыне,
Скарына пашане варты,–
Ён Доктар навук у медыцыне!

Па правупершы із навуковцаў
Прадстаўнік славянскіх народаў,
І подзвіг -у цемрадзі сонца,
У стагоддзях прарастае ўсходамі!

*******
Год тысяча пяцьсот дванаццаты,
Статут ад хвал і поспеху,
Купцом не сышоў у год трынаццаты
І дом не купіў для пацехі,

Жыццё забяспечыць багатае,
Каб шлях па жыцці б быў адметны ...
Ірвуцца стогны птушыныя
І клін жаўруковы ў свет цесны,

Крык сэрца, як радасць забытая, -
Айчыны роднай прастора,
Гаворка нябёс паспалітая, -
Ты гонар, надзея, апора!

Скарыну растанне чакае,
Дарогу абраў ён дамоў.
Асвета, -мой лёс вызначае,
Усё патрэбнае побач з сабой.

Асвета – першы крок у навуку!
Цікавасць і даброты прадметныя
Укожным друкаваным груку
Таямніцы адкрыты сусветныя.

У Венецыі, Кракаве, Падуі
Ён гісторыю кнігвывучаў,
Усё лепшае із паліграфіі
Скарына заўважыў і адзначаў.

Спачатку ў Прагу імчыць,
У старадаўні горад Еўропы,
Там сонца славянскае свеціць,
Культура высокай пробы.

І справу друкаваную з толкам
Вядуць майстры карыфеі
Клавуіян Мікуліш з Ямпом,
Мікуліш Ковач і Павел Сіверын.

У друку кнігі на мове чэшскай,
Каб было даступна народу,
Паданні, навіны свецкія
І праўдаў барацьбе за свабоду.

Ад засіллякаталіцкай веры,
Пад сцягам змагара Яна Гуса,
Ідэі і змест набылі давер
Вучонага Францыска руса.

Праект быў на выгляд смелым,
Падтрымка ішла з Вільні,
Сяброў па друкарнайсправе, -
Друкарня ў доме цывільным.

Знаходзіць жаданы подых,
Станок і шрыфты па замове
Кіраўніцтве, заўвагах строгіх
Вядзе з Сусветам размову.

Упершыню "Псалтыр" на адбітку
Яўляя старонкі - сястрыцы
На стараславянскай мове пропуск,
Гравюра уласнай матрыцы.

Год тысяча пяцьсот сямнаццаты,
У свеце шостага жніўня,
Розум узляцеў над прагнасцю,
У тэксце, - аўтар Францыск Скарына!

Навука, ў форме біблейскай,
Павінна мець сваіх чытачоў,
Не толькі ў народзе шляхецкім,
У бедных, простых шаўцоў.

Што за чытач, для аўтараважна,
Навуковыя думкі бязлітасны,
Цямліва па тэксце, старанна
У палях на старонках прапісаны:

Пераклад на беларускую мову ,
Тлумачэнне слоў незразумелых,
Царкоўнаславянскі тэкст ў аснове
Напісаны для людей шляхетных.

«Псалтыр» з псалмоў (малітваў)
Святога цара Давіда,
Для хрысціян і габрэяў
Жыватворнымі ніткамі сшыты.

Малітвамі чытаць вучыліся,
Магчыма, і сам Скарына,
У думках над ім стамляліся
Святыя, навукоўцаў дружына.

Малітвы чароўны, як вецер,
У іх сюжэты з жыцця Святаслава,
Чыталі, і чытаюць, паверце,
Адзначана Ліра на славу.

У тэксце мудрасць высокая,
Крыніцы, добрыя норавы,
Параўнанні, думка глубокая,
Пад Богам Вера і Права.

Як доўга народ беларускі
Губляў свае думкі ў здагадках,
Чуваць польскаямова, ці расейская, -
Царква для многіх загадка.

Зразумелыя фразы галоўныя,
На іх трымалася Вера.
Стамляліся душы галодныя,
У сэрцы ні зла, ні даверу.

Скарына Францыск настойліва,
Зспагадай і міласэрнасцю,
Кідае фразы даходліва
І прамовай народнай, напеўне.

«Псалтыр», - гэта толькі пачатак,
А «Біблія», - да мэты дарога.
Бо ў душы ад працы задатак,
У думках стамлялася трывога.

Як «Біблію» сустрэне Айчына?
Ці стане праца старыцай?
Невуцтва ў цемры злачынна
І ханжаства, - не памаліцца.

Збунтуецца царква, магістры,
Бо ў "Бібліі” аўтар Скарына,
Партрэт на гравюры, і тытры
Упершыню не благавідна.

Вучоны, гуманіст, прапаведнік,
Доктар навук свабодных,
Зямлі беларускай асветнік
ЗЕўропай стылай незгодны.

ЭпохіРэнесанса абраннік,
Асабліва дома, у Літве, -
Яго кніга погляд, настаўнік
У антыфеадальнай барацьбе.

У Літве чытач асаблівы
Шляхта, чыноўнік сыты,
Купец, абывацель свабодны,
Багаты святар, знакаміты.

Касцёлу і царкве народу
Чытаць яго думкі міжволі, -
Бо ў "Бібліі" ерась, свабода
І думкі не з Богам, - Крамолы!

У Літве фарміруецца братэрства,
Яно ў чаканні сустрэчы…
Усіх кніг дваццаць тры, ад сэрца,
Усе розныя, душу лечаць.

Аснова біблейскай кнігі
Ляжыць на сямі навуках,
З падтэкстам духоўнай інтрыгі
У напевне, боскіх гуках.

І кніг было б нашмат больш,
Скончыліся папера, золата,
Іх шлях ляжаў праз Польшчу,
На Радзіму, у Вільні, да брата…

Як цяжка зрывацца з месца,
Дзе ў пакутах зара разгаралася,
З іскры пад сэрцам усё гэта
Усініх нябёсах гублялася.

У промнях смарагдавай Даліны,
На ўскрайку Старога свету,
Даніну лекара - волата
З павагай прымала планета.

*******
Крочыўпа вулачках вузкім,
Старадаўняй стражы Вільна,
Купцоў сустрэў ён расейскіх
У замкавай Брамы цывільнай.

Вырашыў , без грошай няволя,
Гандаль папоўніць страты,
Купец - сямейная доля,
Давай пазбіраем манаткі!

УПольшчы сёння ў модзе
Аксаміт, парчовыя тканіны ...
Скарына ўжо ў паходзе,
І грошы ў кішэні, ў скрыні.

Сукном гандлюе ў Расіі,
Тавар купляе ў Германіі,
Францыск адужэў, пасылы
Брыдуць ў свядомасці зграямі.

Станок ён купіў друкаваны,
З рынку, не ў краме зацэнены,
Ён ёмісты і незатратны,
Друкаваць будзе, - упэўнены!

У бургамістра Якуба Бабіча,
Упершыню ў Літве друкарня,
Гаспадар Скарына з падачы,
У друку яго выдання.

Выходзіць яго кніга - зборнік
«Малая падарожная кніга»
Яе можа купіць садоўнік,
Купец, пастаялец з Рыгі.

У ім тэксты псалмы (малітвы),
Гадавыя цыклы, даты,
Зацьменне сонца, бітвы,
Смяшныя вершы (бравады).

Год тысяча пяцьсот дваццаць пяты.
На Радзіме кніга ў наборы,
«Апостал», - вятрамі укрыжаваны
Выйшаў на радасць і гора.

У небе, над стрэхамі Вільні,
Парыў натхнення моцны,
Крычаць журавы прызыўна, -
У дарогу! Скарына шаноўны!

І зноў адчуванне волі
Ляціць за прызыўным крыкам,
На Русь, на прастору вольную,
Ў край надзеяў, край дзікі.

*******
Зямля там малітвай спавіта, -
Скарына казаў па сакрэту,
Ён верыў, і ў сэрцы адкрытым
Месціць, мабыць, паўсвету.

З ласкай, заўсёды для брата,
На рускай зямлі сказальнік,
Адкрые да святыняў браму,
Як і наш, - Анёл Захавальнік.

І ў "Бібліі», тыя ж святыні,
Адны і тыя ж прыслоўі ...
Але хіба, дзікунства, гардыня
І ўвойнах пашырэй плечы.

Свет жорсткі, вайны міразданне,
УРасеі кніжкі спалены,
Новае «Апостал» выданне,
Кніг сляды і зараз не знойдзены.

Кнігшлях,далёка не новы
За месца пад сонцам Рыма,
Расія іцар Іван Жахлівы,
І Польшча, - зразумеў Скарына.

Усё барацьбой ахоплена,
Святыні,золата, грошы, -
Подданых грошы нікчэмныя,
Кошты палітыкаўіншыя.

Як рэкі цяклі ў глыбіні,
Цяклі яго «Біблій» гаворкі,
Старонкі паўстануць з тлену, -
З вуголля праўда, як зоркі!

*******
Прыгажуня Маргарыта Адвернік –
Жонка Франціска Скарыны, -
Прадставіў святы прапаведнік
Упершыню яго дзяўчыну.

Францыск быў вельмі шчаслівы,
Малютку калыша, сына,
Жыццё пралятае імкліва
За справамі ў доме зямнымі.

Ізлішак грашовы ўклала,
Маргарыта у справу Івана,
Вярстаць кнігі забараніла,
Трывожаць старыя раны.

Вось і другі сын,Францішак…
Раптам брат памірае Іван,
Суды, пералікі, лішак,
Гарэтны купецкі збан.

Радня пачынае судзіцца,
Іх дом адсудзіць жадае,
Безграшоўе ў дом ірвецца,
Доўг стары сябе не зжывае ...

У хваляванні любая Нерыс ...
Францыск засмучаны, справа, -
Абарона патрэбна, Прашэнне,
Ад судоў, бяспраў, я, вар′яцтва ...

Завея. Мароз. Кёнігсберг.
Замерзла Балтыйскае мора.
Як камень, у позе верб,
Францыск маячыць ў дазоры.

Велізарны Сабор Кафедральны
Ззяў высачэзным шпілем,
Працяў строй феадальны,
Лажыўся ў душы лейтматывам.

На піках Тэўтонскага Ордэна
Каралеўскі замак, не Мірскі,
Прыступкі свабодай ня пройдзены
І імгненне дастатку хісткі.

Кёнігсберг, - юрысдыкцыя Польшчы,
Кароль Альберт яе прадстаўнік.
Абарона цалкам магчыма, -
Скарына просьбіт прынік.

Паклон, ўхваляльны позіркам
Ён прыняты, як навуковец,
Высокасцьрада ягопадарункам,
Кнігам «Біблія», старым і новым.

Ён хваліць Скарыну, не скупіцца, -
У навуках Ваш ўклад велізарны,
І кнігі не будуць пыліцца,
Па праву ўзнагароды вартыя.

Вашы Божыя кнігі чытаюць,
Еўропа шануе, Літва,
У Польшчы цябепаважаюць,
Чытае малітвы царква.

Вашы кнігі ў бібліятэцы
На месцы ляжацьпачэсным,
Упершыню яны ў картатэцы,
Мы зможам працаваць разам.

Згоду паладзіші будзе квота
Быць падданым каралеўства,
У канцылярыі будзе праца,
Герцаг Альберту справах інвестар.

Францыск сказаў, - Не ведаю.
Адказна, ясна, выразна,
Па горадзе з цяжкай думаю
Блукаў і знік ад саблазнаў.

Кароль Альберт спяшаецца,
Лісты ён піша з «Парукай»,
Не даеСкарыне адумацца,
Жыццё ідзе побач з навукай.

Цяпер ён за словыў адказе,
Ёсць пост, - канцылярскі работнік,
У будучым універсітэце
Педагог,навуковец,саветнік.

Атрымліваючы паперу ў рукі,
З «Парукай», мерай уздзеяння,
Скарына повязне ў навуцы,
Патрэбны ідэі, яго садзейнічанне.

Для Веры Пратэсту ў рэлігіі
Патрэбна думку давесці,
Скарына навуковец з ідэі,
Ёнзможа рабіцьадкрыцці.

Не змог крывіць душою,
І здрадзіць славянскай Веры ...
Усё кінуў і з′ехаў вясною
У Даліну, дзе ёсць Давер.

Куды, і зараз не ведаюць …
Прыехаў дадому ў чэрвені,
“Парукі” лісты гартаюць
Суды без роду і племені.

Душа, знемагаючы сцежкаю,
Як звер, ад куль і карцечы,
Ідзе з запаленай свечкаю,
Маргарыту абняў за плечы.

Яны доўга ў вочы глядзелі,
Без слоў , без адзінага гука,
Расстанне - выццё завеі,
Чаканне - страшная мука.

А раніцай сям′я ўся ў зборы
Малітву на сняданак чытала,
Забыўшыся, пра бяду і гора,
Спачатку ўсё пачынала.

Францыска згубілі на час,
Ваяводыяго не кранулі,
Паперы, пагоні цяжар,
Пры пажары ў агні згарэлі.

Ў сям′ю прыйшло цяжкае гора,
Памерлаяго Маргарыта,
Без маці хлапчукоў двое ...
Ян ксёндз ўваходзіць адкрыта,

Караля пазашлюбны сын ,
Літвін па духу, і думкі,
-Францыск, ты з бядой не адзін,
Я побач, вось мае рукі!

Ты пісар і лекар хатні
Віленскага Яна біскупа!
Скарына - уцякач ўчорашні
Ўдаверы,без грашовага выкупа.

Бяда,ідзе за бядою,
Пол Вільні згарэла ў пажары,
Смурод, дым, слёзы ракою,
Званыўстрашэнным адчаю.

Царква, людскія натоўпы,
Ад неба чакаюць спагады,
Ля памерлых усхліпы, стогны,
Пакаяння малітвы, абрады.

У руху Біскуп, Скарына,
У горадзе шмат пацярпелых,
Паколькі не ў грош медыцына,
Лячылі ўсіх абгарэлых.

Ян біскуп запрашае багатых
Казне адлічыць зберажэнні,
Сумы вернуцца ў горад распяты,
Пісаў Скарына ў прашэннях.

Хто длумаў, што будзетакое,
“Саранча”наляцела з поўдня,
Трушчаць, з′ядаюцьжывое,
Вайна, пачалася паходня.
.
Пад Оршай і Полацкам бітва,
Дзясяткі тысяч забітых,
Зіхацелі шаблі, як брытвы,
Загінула шмат нявінных.

Хто па волі безбожнай,прадажнай,
За золата з Богам у долі,
Лічацьмісію вельмі важнай, -
Дык,тойдушэўна хворы!

На карысць Айчыны, Вільні
Працаваў Францыск Скарына,
Счаслівы, задаволены, мірны
Ён ціха драмаў лякаміна.

А побач дзеці, стол і пірог,
Заснулі, - сёння нармальна,
На досвітку заўтра ўрок,
Усё, пра галоўнае, ганна!

З біскупам Янам, па ходзе,
У іх завязалася сяброўства,
Гады праляталі ў рабоце,
Вузлы ўсё тужэй, падабенства.

Вучыліся ў Кракаве абодва
Пазней, Францыск у Італіі.
Балоння, - у Яна вучоба,
Рэч Паспалітая - выпрабаванні.

Размова ў манастырскай ложыі,
Адкрыць друкарню ў Вільні,
Закрыць попыт на кнігі Божые,
Чытаць іх дзеці павінны...

Для караля Жыгімонта 1 Старога
Ян біскуп апора і сіла,
На Літве вёў палітыку строгую
Адкрыта, ветліва і без засілля.

Уціхамірыць свецкіх магнатаў,
Павагу трымаў да ўлады,
Валодаючы высокімі знакамі,
Аднаму каралю падуладны.

З любоўю да бацькі ставіўся,
З гонарам заўсёды на варце
Выбіраючы дарогу, імкнуўся,
Быць заўсёды на бацьку падобным.

У яго думках сябар і дарадца
Францыск быў правай рукой,
Ян ксёндз у асяроддзі свецкім
Быў фігурай, апорай людской.

Сябраваў з гетманам Радзівілам,
Каб узмацніць Ягелонов уладу,
Распрацаваў “Праект з Пасылам»,
Зацвердзіць у Сейме павінна Рада.

Літву абвясціць каралеўствам,
Кантроль, - юрысдыкцыя Польшчы,
І горад пад імем Вільні
Сталіца стане прастольнае ...

Праект не ўступае ў сілу,
Польшча губляе прыбыткі,
Літва у суседстве з Расеяй,
Адчуе волі здабыткі.

У працы над дакументам
Згуляў сваю ролю Скарына,
Ён ведаў, з прыняццем Праекта,
Выйграе толькі Айчына.

За гэтым важным Праектам
Быў чутны голас народа,
Не бачылі шуму, эфекту, -
Але, ўсіх ўсхвалявала свабода.

Беларусаў, людзей паспалітых,
Заўважыў, як нацыю, свет,
У сэрцах да праўды адкрытых.
Хай цьмяна, стаў светлым Сусвет!

Біскуп не ў духу, у роспачы,
Скарына заўважыў з раніцы, -
Францыск, табе апоўначы
Пазоў у суд, Справа ў розніцу.

Доўг брата Івана вялізны
І ў тэрмін патрэбна вярнуць.
Ты беглы хлапец, капрызны,
Не веру, не мог падмануць!

У судзе сваю недатычнасць
Не змог даказаць Скарына,
І доўг, - капа налічнасць
Не здаў за пазыку мірна.

Ксёндз Ян атрымаў дэпешу,
Пасквіль, - Не здаў ўцекача,
Тлумачаць, прызнанне Вашае
Ня ганіць святога Айца!

Інтрыга, паклёп, - гэта сорамна,
Пры людная цень на яго,
Пры Двары каралеўскім ўтойліва
Напісан Пасквіль пяром.

Ян едзе да бацькі, док сродкі
Вязеў абарону Скарыны,
Для каралеўства ў час жорсткі
Прыём і доўга ідзе гадзіна.

Кароль 1 Жыгімонт Стары
Сустракае сына з любоўю.
Заслухаўшы, зрабіў падарунак:
Ахоўную Лею Скарыне “А Волі”.

Паўторны суд, і зноў адмова.
Пад прыгнётам чыім - то падступным, -
Я купец, разбярэм дэталёва!
Сын Івана Раман не падкупны,

Пад увагу не быў прыняты.
Заступнай Леі не далі ходу,
Скарына згіне за кратамі,
Нялёгка атрымаць свабоду.

Ян біскуп зноў у дарозе,
На сустрэчы з бацькам у Кракаве,
З дакладам, у вялікай трывозе…
Указ адхіліць суд не ў праве,

Па скрытай, таямнічай ўказцы,
Судом кіравала хітрасць,
Суд парушыў закон у адпісцы
Да яго каралеўскай міласьці.

Кароль Жыгімонт 1 Стары
Шрайбуе Прывіл лею ў надзеі
Прызнаць невінаватасць Скарыны, -
Ён вольны, даўгі не яго падзеі!

У іншай, Падарунак – “Ласка”
Ад усіх судзейскіх ганенняў,
Гарантуе недатыкальнасць
Маёмасці і яго будынкаў,

Свабоду ад усіх павіннасцяў,
Ад службаў гарадскіх, на арышт.
У гонар Скарыны“Ласка”,
У першы раз пад старасць.

Змагацца цяжка з хітрасцю,
Біскуп ўздыхнуў з палёгкай ...
Радаваліся радня над жорсткасцю…
Перамогу дабыць нялёгка.

Жыццё ў Яна ня заплямленая,
На пасад ён адзін з выбранных,
Загадка, - Хто вораг? Ня згаданая,
І карта яшчэ не разыграна.

*******
Кароль Жыгімонт 1 Старэйшы
Быў моцны кіраўнік, дыпламат,
Настаўнік, заступнік слабейшых
Такіх у Еўропе не шмат.

Ён з розумам кіраваў, асцярожна,
Бо спраў у каралеўстве ворах,
З каралевай быў мяккі і божны,
У гэтым быў яго промах.

На шмат гадоў маладзейшая
І сын Жыгімонт - кветка божая,
Не змог, - асалода дабрэйшая,
Бона Сфорцы была прыгожая.

Разумная, па гадам падступная,
Яе сын Жыгімонт 2 Аўгуст
Мусіць стаць каралём, таемна,
Не патрэбен пасярэдніка статус.

Ашчадна, утойліва, умела
Зрабіла ў Мазовіі трэнні,
Уладу атрымаць ня здолела,
На яе лягло падазрэнне.

У марах каралевы Сфорцы, -
Яе сын на троне ў Літве
Княжыць, як яснае сонца,
Прыйдзе час і ён на чале.

Ён першы, і скіпетр караля
Аднойчы пяройдзе ў спадчыну, -
Старанні усе нездарма,
Адчуе ён ласку матчыну.

Пазашлюбны сын караля
Ксёндз Ян стаў галоўнай мішэнню,
Разумны, і ў Літве галава,
Слыве каралеўскім ценем.

І побач з ім мудры Скарына,
Літовец па духу і гонару,
Я з ім не спраўлюся адна,
Кароль дапаможа збольшага.

Зняважыць Яна біскупа ўпотай
Рыхтавалася доўга, - не выйшла,
Выдаткавана грошай копа.
Ягоны бацька дах, - вось і выйсце.

Падман у справах, стасунку!
У Рэчы Паспалітай бяда!
Парушэнняў шляхты няма рахунку!
-Чуткі. Камень точыць вада!

Каралю што дня дакладае
Бона Сфорцы пра склокі ў Літве.
Ксёндз Ян няхай прыязджае,
У Кракаве лепей, чым дзе!

Закон каралеве не пісаны,
На словах караля дамагае ...
Ксяндзу Яну пераезд падпісаны,
Яна Сфорцы сваёатрымае.

Дарога на Познань крочыць,
Праз год Ян памрэ у парога ...
Рэч Паспалітая змоўчыць,
У Францыска на Прагу дарога ...

Жыгімонт 11 Аўгуст на троне,
Паспалітая Рэч ў развале,
Міжусобіцы па-за законам,
Каралеўства былога не стала.

*******
За горад душа імкнецца,
Адчуць, як квітнее Зямля,
На пагорку жаданне ів,ецца
Прыгажосць, свабода і я.

У святле залацістай раніцы
Не сніць, прачынаецца Вільна,
Жамчужнай, роснай старыцай
Прамень заплутаў пасыльны.

Люстэркам, у смузе туманнай,
Зіхаціць прыгажуня Нерыс
Ці хопіць запалу, падману, -
Божая дзікая свежасць!

Пачуцці тушыць Шлях Млечны
Чуецца крык жураўліны, -
Ты доўга?Тут небяспечна!
Ляці ў край далёкай Даліны!

Сустрэне лагодная Прага.
Што будзе, у свядомасці цьмяна,
На сэрцы ад ростані смага, -
І думкі, - Ці будзе вяртанне?

Айчына, Паспалітая Русь!
Боль, спякота ў сэрцы гарачым,
Вясной над полем прамчуся,
Жураўлём, і ў нябёсах заплачу!

Ён жыў у працах і клопатах
У вялікім каралеўскім замку,
Любіў адпачываць у паходах,
Пакланіцца прамяністаму ранку,

Дзе Влтава і царства лілеі, -
Душой імкнуўся вышэй,
К яму вярталіся ідылліі, -
У думках к Богу бліжэй!

Ода
Францыск, твае думкі і мары,
Талент і геній вучонага
З гадамі злавесныя хмары
Не згубілі у цемры чорнай.

Яго іскра ў карысці вялікай
У эпіцэнтры дзікага часу,
Надзеі ў душы сонцалікай
Знаходзілі Бога адразу.

Ў імкненні к навукам лепшы, -
Скарына з вялікай кагорты!
У свеце славянскім –першы,
Эпохі Рэнесансу варты!

Уклад яго кожнаму бачны
Уразвіцці беларускай культуры,
Іслова роднаезначна
Усценах царкоўнай структуры.

Гуманізм вялікі, бязмерны,
Адзначаны любоўю к народу,
Для нашчадкаў ён неацэнны, -
Прыклад барацьбы за свабоду!

У яго друкаванай пакуце
Подзвіг беларускага сына,
І гонар за поспех ў навуцы, -
Ордэн Францыска Скарыны!